fen deneyleri

SIVI TANECİKLERİNİN HAREKETİ

Deneyin Amacı:Sıvı taneciklerinin hareketini gözlemek
Hazırlık Sorusu:
1) Sıvı taneciklerinin
2) hareketi sıvıların alışkan olmasını sağlar mı?
3) Sıvı tanecikleri Gaz tanecikleri kadar serbest hareket edebilir mi?
4) Sıvı taneciklerinin hareketlerini nasıl kanıtlarsın?
Kullanılan Araç ve Gereçler:
1) Beherglas (250 ml)
2) Sıcak su
3) Damlalık
4) Mürekkep
Deney Düzeneği:
DENEYİN YAPILIŞI:
1) Beherglas içerisine sıcak suyu doldur ve suyu hareketini (Beherglas içindeki) gözle neler görüyorsunuz?
2) Damlalıkla beherglas içindeki sıcak suya birkaç damla mürekkep damlat ve mürekkebin su içindeki hareketini takip ediniz.
Verilerini Değerlendirme:
1) Beherglas içine koyduğun sıcak su ile ilgili ilk gözlemlerin neler oldu?
2) Beherglas içine mürekkep damlattığında ne oldu?
3) Gözlemlerin sıvı taneciklerinin hareketli olduğuna ilişkin ip uçları verdimi?
Deney Sonucu:
Sıvı taneciklerinde gaz tanecikleri gibi hareketlidir, bu hareket sıvıların aışkan olmasını sağlar.
Teorik Bilgi:
Sıvılar bulundukları kabın şeklini alır ve sıvı tanecikleri hareketi bulundukları kabla sınırlıdır ve sıvıların akışkan olmasını sağlar.
Katı maddelerde tanecikli ve hareketli yapıya sahiptir.Fakat katı taneciklerinin hareketi daha çok titreşim halinde ve çok sınırlı bölgededir. Bu nedenledirki katıların belirli bir şekli vardır. Fakat sıvılar ve gazlar konulan kabın şeklini alır tanecikler arasındaki boşluk maddelerin sıkışabilme özelliğinide gösterir. Bu nedenle en fazla gazlar sonra sıvı ve en az katılar sıkışabilir.

EŞİT HACİMDEKİ MADDELERİN KÜTLELERİ AYNI OLABİLİR Mİ?
Deneyin Amacı:Eşit Hacimdeki farklı maddelerin Kütlelerinin Farklı Olduğunu Gözlemek.
Hazırlık Sorusu:
Eşit Hacimdeki Katı,Sıvı Ve Gaz Maddelerin Kütleleri De Eşit Midir? Tartışınız.
Kullanılan Araç Ve Gereçler:
1) balon
2) su
3) portakal veya taş parçası
4) bağlama parçası
5) dereceli silindir
6) beherglas (500 ml.lik)
7) hidrostatik terazi ve tartı takımı
Deneyin Yapılışı:
1) Hidrostatik terazi ile patates veya portakal’ı tartıp kütlesini çizelge ye yaz.
Madde
Kütle(g)
Hacim(cm)
Kütle/ Hacim
Katı



Sıvı



Gaz



2)Katıyı beherglasdaki su içerisine koyarak hacim bulma yöntemiyle hacmini bulunuz ve tabloya yaz.
1) Katının hacmi kadar sıvıya (suyu) boş (önceden darası belli) beherglasa koyarak terazide tartınız ve suyun kütlesini çizelgeye yaz.
2) Boş balonu, ipi terazide tartınız.Darasını not et.
3) Balonu katı madde (patates veya portakal) büyüklüğünde olacak şekilde şişir.Ağzını iple bağla.(NOT: Büyükleri eşit olduğu zaman hacimleri de eşit olur.)
4) Şişirilmiş balonu terazide tartın.Daradan çıkarın.bulduğunuz havanın kütlesiniçizelgeye yaz.
5) Bulduğunuz katı, ve gaz maddelerin kütle değerlerini hacim değerlerine böl.
Verileri Değerlendirme:
1) Eşit hacimde aldığını portakal (veya patates), su ve havanın kütleleri eşit midir?
2) Eşit hacimde olan maddelerden kütlesi en büyük ve en küçük olan hangisidir?
3) Bu değerlerin büyük yada küçük olmasının maddelerin yapısı ile ilişkisi olduğunu düşünür müsün?
4) Suyun kütlesi ile hacmi arasında bir ilişki var mıdır? Sebebi nedir?
5) Hangi maddenin kütlesini bulmak güç oldu? Bu güçlüğün nereden kaynaklandığını düşününüz?
Deney Sonucu:
1) Portakalın (veya patatesin) kütlesi kadar kütleye sahip havanın hacminin ne kadar olması kadar büyük olacağını düşünürsün ?
2) Eşit hacimdeki katı,sıvı ve gaz maddelerin kütlelerinin farklı olduğunu söyleyebilir misin?